برای کودکانی که نیاز به بریس دارند، یک برنامه حرکتی می تواند به بهبود وضعیت، پذیرش روش درمان، و حفظ وضعیت عضلات در سطح مناسب، به نحوی که در طول دوره بعد از برداشتن بریس، فعالیت بیمار ساده تر باشد، کمک موثر نماید. به این ترتیب، تمرین های حرکتی و برنامه فیزیوتراپی مناسب، نقش با اهمیت در حفظ یا دستیابی به اهداف زیر خواهد داشت:
حرکت دادن سینه
وضعیت تنفسی مناسب: تمرین های حرکتی ایروبیک می توانند به بهبود یا پیش گیری از نقص و اشکالات احتمالی در عملکرد ریه کمک موثر نماید.
تقویت عضله (به خصوص در ارتباط با عضلات ناحیه شکم)
انعطاف پذیری ستون فقرات: بیمارانی که تمرین های حرکتی مناسب برای بهبود انعطاف پذیری انجام می دهند، احتمالاً با بهبود بیشتر انحنای ایجاد شده و کاهش خمیدگی ستون فقرات خود مواجه می شوند.
بهبود وضعیت بدن: تمرین های حرکتی برای قرار دادن بدن در وضعیت مناسب (به خصوص در جلوی آینه) نقش با اهمیت در هر برنامه فیزیوتراپی دارد. بیمارانی که به انحنای ایجاد شده در ستون فقرات عادت نمایند، ممکن است هنگامی که برای اولین بار وضعیت ستون فقرات خود را اصلاح می نمایند، ممکن است احساس خمیدگی در بدن خود داشته باشند. به همین خاطر تمرین کردن در برابر آینه می تواند وضعیت واقعی بدن را برای بیمار مشخص نماید.
علاوه بر انجام تمرین های فیزیوتراپی، برخی روش های درمانی دیگر نیز وجود دارند که می توانند به کاهش انحنای ایجاد شده در ستون فقرات و نیز از بین بردن درد احتمالی بیمار در ناحیه کمر، کمک موثر نمایند. این روش ها به شرح زیر هستند:
ماساژ و درمان دستی
گرما و سرما درمانی
امواج مافوق صوت
الکترو درمانی
لیزر درمانی
ورزش و حرکات اصلاحی
فیزیوتراپی و حرکات اصلاحی اسکولیوز و برنامه توانی بخشی آن دارای نقش با اهمیت در درمان این مشکل می باشد. بطور قدیمی، اکثر جراحان اعتقاد داشتند روش های فیزیوتراپی در مورد اسکولیوز جواب نمی دهد. این تصور درباره روش های عمومی فیزیوتراپی و تمرین های حرکتی مورد استفاده برای متوقف کردن اسکولیوز ایدیوپاتیک صحیح است، ولی در بقیه موارد روش های فیزیوتراپی مفید می باشد. به هر حال، پیشرفت در برنامه های خاص مورد استفاده برای درمان این مشکل، توانسته یک نقش جدید در رویکردهای توان بخشی در حوزه درمان اسکولیوز ایجاد نماید. در ادامه بعضی از برنامه های حرکتی سودمند برای موارد ابتلا به اسکولیوز توضیح داده شده است.
نکته قابل توجه اینکه تمرینات درمانی که در اینجا توضیح داده شده است باید توسط دکتر فیزیوتراپی تایید شود.
۱- حرکت تیلت لگنی
به پشت دراز کشیده و زانوی خود را خم نمایید. در این حالت کف پاهای شما باید بر روی زمین قرار داشته باشد. کمر خود را سفت کرده و عضلات شکم و باسن را بر روی زمین صاف کنید. این وضعیت را برای ۵ ثانیه حفظ کرده و بطور عادی تنفس نمایید. این وضعیت را ۱۰ بار در هر حرکت و این حرکت را ۲ مرتبه انجام دهید. این تمرین باید یک بار در روز انجام شود.
۲- حرکت گربه- شتر
بر روی دست ها و زانوها قرار گرفته و شکم خود را سفت کنید. در این حالت سر شما باید صاف و در راستای بدن باشد (شکل ۱). یک نفس عمیق کشیده و بخش پایین ستون فقرات خود را بلند کنید. به این ترتیب پشت شما خم شده و گردن ریلکس می شود (شکل ۲). با خارج کردن نفس از سینه، ناحیه پایین ستون فقرات به سمت زمین حرکت می کند و کمی رو به بالا به نظر می رسد. در حالتی که عضلات شکمی خود را سفت نگه داشته اید، به موقعیت اولیه باز گردید. این وضعیت را ۱۰ بار در هر حرکت و این حرکت را ۲ مرتبه انجام دهید. این تمرین باید یک بار در روز انجام شود.
۳- حرکت پرس شکمی با دو پا
به روی پشت با زانوهای خم دراز کشیده و کف پای خود را بر روی زمین قرار دهید (شکل ۱). در این حالت ناحیه کمر می بایست در حالت عادی قرار گرفته باشد. پاهای خود را یک به یک از زمین بلند کنید و به صورتی بگیرید که زانوها و ران ها با یکدیگر زاویه ۹۰ درجه پیدا کند (شکل ۲ و ۳). دست های خود را بر روی زانوها به صورتی فشار دهید که زانوها به سمت دست ها کشیده شده و عضلات شکمی درگیر شوند (شکل ۴). دست های خود را صاف نگه دارید! این وضعیت را به مدت سه بار نفس کشیدن عمیق حفظ نمایید. این وضعیت را ۱۰ بار در هر حرکت و این حرکت را ۲ مرتبه انجام دهید. این تمرین باید یک بار در روز انجام شود.
۴- حرکت حفظ تعادل با یک پا
(در صورت امکان، این حرکت را در جلوی آینه انجام دهید تا به این ترتیب از صاف بودن ستون فقرات خود مطمئن گردید)
با چشمان باز، یکی از زانوهای خود را بالا آورده و خم نمایید. در این حالت می بایست تعادل بدن بر روی یک پا حفظ شود. در ابتدا می توان از دست ها برای حفظ تعادل استفاده کرد. برای مثل می توان دست ها را به پشت یک صندلی، میز، یا بر روی دیوار قرار داد. با افزایش توانایی حفظ تعادل، دست خود را بر روی تکیه گاه قرار نداده و در کنار بدن نگه دارید. در ادامه می توانید با قرار دادن دست ها به صورت ضرب دری بر روی سینه یا بستن چشم ها حرکت را دشوار تر نمایید. این وضعیت را برای ۱۰ تا ۲۰ ثانیه حفظ کرده و سپس با پای مقابل تکرار نمایید. این حرکت را ۵ بار و برای یک مرتبه تکرار کنید. این حرکت می بایست یک بار در روز انجام شود.
۵- حرکت قوری چای
(در صورت امکان حرکت را در جلوی آینه انجام دهید تا از قرارگیری مناسب ستون فقرات خود مطمئن گردید)
خم شدن به چپ
بر روی زانوهای خود بنشینید. دست چپ خود را بر روی شانه چپ و دست راست خود را بر روی زمین قرار دهید. به سمت باسن راست خود به صورتی خم شوید که احساس کشیدگی در سمت راست کمر خود داشته باشید. این وضعیت را برای ۲۰ ثانیه حفظ کرده و ۵ بار تکرار نمایید.
خم شدن به راست
بر روی زانوهای خود بنشینید. دست راست خود را بر روی شانه راست و دست چپ خود را بر روی زمین قرار دهید. به سمت باسن چپ خود به صورتی خم شوید که احساس کشیدگی در سمت چپ کمر خود داشته باشید. این وضعیت را برای ۲۰ ثانیه حفظ کرده و ۵ بار تکرار نمایید.
۶- حرکت خم شدن به پهلو
خم شدن به چپ
دست چپ خود را بر روی دیوار قرار داده و لگن خود را به سمت چپ خم نمایید.
خم شدن به راست
دست راست خود را بر روی دیوار قرار داده و لگن خود را به سمت راست خم نمایید.
در کنار دیوار قرار گرفته و دست خود را در حالت خم بر روی دیوار بگذارید. دست دیگر شما می بایست مطابق تصویر در کنار بدن قرار داشته باشد. به سمت دیوار با حرکت دادن ناحیه لگن (و نه شانه ها) بدن خود را خم نمایید. انجام این کار می تواند باعث حرکت انتقالی در ناحیه لگن شود. این وضعیت را ۱۰ بار در هر حرکت و این حرکت را ۲ مرتبه انجام دهید. این تمرین باید یک بار در روز انجام شود.
سوالات متداول اسکولیوز
سوالات رایج دربارهی اسکولیوز و یا انحراف ستون فقرات :
آیا اسکولیوزیس توسط والدین یا بستگان به کودک منتقل میشود؟
تعداد کمی از بیماران دارای اسکولیوزیس زودرس ژنتیکی یا ارثی (EOS) هستند (ایدیوپاتیک ، برخی از سندروم ها) ، به این معنی که یک ژن در یک یا هر دو والدین باعث ایجاد اسکولیوزیس میشود که در فرزندشان وجود دارد. اگر این مسئله در مورد خانواده شما صحیح باشد ، پزشک شما را از جزئیات مطلع میکند و ممکن است شما به پزشک متخصص ژنتیک مراجعه کنید.
آیا اسکولیوز درد هم دارد؟
بیماران مبتلا به اسکولیوز خفیف تا متوسط ، کمر درد بیشتری نسبت به افراد فاقد اسکولیوزیس دارند. اما ، اسکولیوزیس شدید یا ناشی از ناهنجاری در نخاع میتواند باعث کمردرد شود.
آیا باید فعالیت های فرزندم را محدود کنم؟
پزشک ممکن است توصیه کند که فرزند از ورزش های تماسی مانند فوتبال جلوگیری کنید. در غیر این صورت فعالیت های کودک مبتلا به اسکولیوزیس معمولاً نسبت به کسانی که اسکولیوزیس ندارند، هیچ تفاوتی ندارد.
آیا لازم است که درباره تعداد پرتوهای ایکس و مطالعات تصویربرداری که فرزند من در آنها را انجام میدهد، نگران باشم؟
پزشک شما تعداد و نوع پرتونگاری و تصویربرداری لازم را در مواردی که برای درمان فرزندتان لازم است ، محدود خواهد کرد. در حالی که میزان تشعشع در سنین جوانی نگران کننده است ، مشکل بزرگتر این است که بتوانیم اسکولیوزیس و چگونگی پاسخ آن به درمان را به درستی ببینیم. انواع جدیدتری از دستگاه های اشعه ایکس مانند تصویربرداری EOS برای کاهش میزان تشعشعات هنگام دریافت اشعه X در بیمار اختراع شده است.
عوارض اسکولیوز در بارداری چیست؟
ناعادلانه خواهد بود که بگوییم داشتن اسکولیوز و بارداری مانند حاملگی با یک انحنای ستون فقرات طبیعی احساس میشود. در اینجا سه مشکل وجود دارد که ممکن است شما به عنوان یک زن باردار مبتلا به اسکولیوز با آنها رو به رو شوید:
- کمردرد بالاتر از حد متوسط: یادگیری عموم مردم غالباً تعجب آور است ، اما داشتن اسکولیوز همیشه دردناک نیست. با این حال ، ترکیب اسکولیوز و بارداری در مقایسه با بارداری معمولی میتواند به درد کمر منجر شود.
- تنفس دشوار: بسیاری از خانم های باردار این علائم را تجربه میکنند ، به خصوص در سه ماهه سوم وقتی کودک شروع به فشار بر روی دیافراگم میکند. ظرفیت ریه کاهش مییابد ، و بالا رفتن از پله ها به اندازه ای سخت میشود که هر زن نه ماه باردار در بالا رفتن از پله نفس خود را از دست میدهد و دچار مشکل میشود. این علائم تنها هنگامی که اسکولیوز و حاملگی را با هم ترکیب میکنید تشدید میشوند زیرا انحنای نامناسب ستون فقرات و ناهنجاری احتمالی دنده های قفسه سینه باعث محدودیت بیشتر اتاق کودک شما برای رشد طبیعی و بیشتر میشود.
- ایجاد مشکل در راه رفتن و گشتن: حتی قبل از بارداری ، داشتن طول ناهموار پاها به دلیل شرایط شما میتواند راه رفتن را به یک چالش روزانه تبدیل کند. وجود مشکل در راه رفتن و گشتن تنها با روبه رو شدن با افزایش وزن و تغییر در مرکز ثقل شما که همراه با بارداری است ، بدتر میشود.
آیا اسکولیوز در بارداری درمان دارد؟
تا زمانی که پزشکتان بگوید حرکت در برنامه قبلی درمان برای شما بی خطر است ، اجازه ندهید که چالش های اسکولیوز و بارداری مانع از شروع خانواده شود. درمان های موجود در مرکز اصلاح ستون فقرات در فورت کالینز میتواند به آسایش در حاملگی با اسکولیوز کمک کند. در حقیقت ، شما میتوانید قبل از تصور، درمان استاندارد اسکولیوز یا درمان فشرده اسکولیوز را دنبال کنید تا وضعیت شما بهبود یابد. نتایج ممکن است ستون فقرات شما را به اندازه کافی صاف کند تا در جلوگیری از بسیاری از مشکلات مرتبط با اسکولیوز و بارداری به شما کمک کند.
همچنین میتوانید در دوران بارداری ، از مواردی مثل یوگا ، کشش نخاعی ، تنظیمات کایروپراکتیک و شل شدن عضلات ، اقدامات درمانی را دنبال کنید تا به بارداری شما کمک کند تا حد ممکن پیش برود.
چه موقع جراحی نیاز است؟
به ندرت – در حدود ۱ از ۱۰۰۰ نوجوان دارای انحنا در ستون فقرات خود هستند که در گروه جراحی قرار میگیرند. انحناهای ایدیوپاتیک بسیاری وجود دارد که به یک دلیل یا دلیل دیگر برای استفاده از کمربند مناسب نیستند و جراحی ممکن است بهترین گزینه برای این انحناها باشد. هدف این است که درجه اسکولیوز کاهش یابد و در عین حال که ممکن است تحرک بیشتری در ستون فقرات داشته باشد ظاهر فرد نیز بهتر شود.
چه چیزی در عمل جراحی اتفاق میافتد؟
قسمت اسکولیوتیک یا دارای انحنای ستون فقرات با استفاده از لنگرها (پیچ ، قلاب یا سیم) متصل به میله های فلزی (فولاد ضد زنگ ، تیتانیوم یا کبالت کروم) صاف و اصلاح میشود. ایمپلنت ها (لنگرها و میله ها) به عنوان یک آتل داخلی عمل میکنند. این فیوژن بیش از چند ماه پس از عمل جراحی اتفاق میافتد زیرا هر استخوان به اطراف خود پیوند میشود. در طول عمل ، جراح پیوند استخوان را در امتداد اسکولیوز قرار میدهد. این پیوند ، مهره ها را محکم میکند تا به یکدیگر متصل شوند. همجوشی به آرامی رخ میدهد و پیوند استخوان قبل از اینکه بتواند تنش های مکانیکی عمده ای را جذب کند ، نیاز به کامل شدن دارد.
تا چه حد میتوان انحنای ستون فقرات را اصلاح کرد؟
اصلاح این مورد بسته به نوع انحنا و انعطاف پذیری و عوامل دیگر متفاوت است. به عنوان یک راهنما ، اکثر انحناها میتوانند در ۶۵-۷۰ درصد موارد اصلاح شوند. به عنوان مثال ، یک اسکولیوز قفسه سینه ۵۰ درجه میتواند تا کمتر از ۲۰ درجه اصلاح شود. بسیار نادر است که بتوان یک انحنا را به طور کامل صاف کرد ، و این امر ضروری هم نیست. در اکثر موارد میتوان به یک نتیجه زیبایی عالی رسید. در مقابل ، اصلاح انحنای کمر توسط جراحی در اسکولیوز مادرزادی بسیار کمتر است ، معمولاً به ترتیب ۲۵ تا ۳۰ درصد این موارد را میتوان اصلاح کرد زیرا این انحناها سفت تر هستند.
آیا برجستگی دنده ای نیز میتواند ثابت شود؟
برجستگی دنده در اثر چرخش به عقب دنده ها ایجاد میشود. با تکنیک های مدرن ستون فقرات دوباره چرخانده میشود و با این کار، چرخش دنده نیز صورت میگیرد. اگر چرخش دنده هنوز هم وجود داشته باشد، میتوان بخش هایی از دنده ها را برای صاف نمودن برجستگی برداشت. این روش کارسکتومی نامیده میشود و همزمان با عمل اسکولیوز انجام میشود. این عمل زمان بهبودی را طولانی نمیکند.
خطرات مرتبط با جراحی شامل چه مواردی میباشد؟
جراحی اسکولیوزیس پیچیده و چالش برانگیز است. این عمل به یک تیم مجرب از جراحان ، متخصصان بیهوشی ، پرستاران و سایر کارمندان احتیاج دارد. مانند هر عمل جراحی خطرات زیادی وجود دارد اما معمولاً این موارد اندک است. جراح شما در مورد این خطرات با شما صحبت خواهد کرد.
