سيستيت بينابيني که سندرم مثانه دردناک نیز نامیده میشود، یک عارضه مزمن است که باعث فشار مثانه، درد مثانه و گاهی اوقات درد لگن میشود. درد از ناراحتی خفیف تا شدید است. مثانه شما یک اندام توخالی و عضلانی است که ادرار را ذخیره میکند. مثانه تا زمانی که کاملا پر شود منبسط میشود و سپس به مغز شما علامت میدهد که زمان ادرار کردن است، و از طریق اعصاب لگن ارتباط برقرار میکند. این باعث ایجاد انگیزش ادرار در اکثر افراد میشود. با سندرم درد مثانه، این سیگنالها در هم بر هم و قاطی میشوند، شما بیشتر احساس نیاز به ادرار میکنید و حجم کمتری از ادرار را نسبت به اکثر افراد دارید.
بنابراین مراجعه به یک پزشک متخصص مجرای ادرار (اورولوژیست) میتواند به بهبود علائم این بیماری کمک کند. متخصصین ما در کلینیک طب فیزیکی و توانبخشی امید با ارائه روشهای موثر و کارآمد توانبخشی لگن برای تقویت عضلات لگن و مثانه سندرم مثانه دردناک را درمان میکنند. این روشها عبارتند از بیوفیدبک، تحریک الکتریکی و ورزش بیاختیاری ادراری. برای اطلاعات بیشتر و یا مشاوره با متخصصین ما جهت تشخیص و طرح درمان سندرم مثانه دردناک یا التهاب مثانه میتوانید با شماره تلفن ۰۲۱۷۷۱۶۱۶۵۱ تماس بگیرید.
علت بوجود آمدن سندرم مثانه دردناک چیست؟
علت دقیق سندرم درد مثانه شناخته نشده است، اما احتمالا عوامل بسیاری وجود دارند. به عنوان مثال، افراد مبتلا به سندرم مثانه دردناک ممکن است در پوشش محافظ (اپیتلیوم) مثانه نقص داشته باشند. نشتی در اپیتلیوم یا بافت پوششی ممکن است به مواد سمی در ادرار اجازه دهد تا دیواره مثانه شما را تحریک کنند.
سایر عوامل همراه ممکن اما اثبات نشده عبارتند از واکنش خود ایمنی، وراثت، عفونت و یا آلرژی.
آیا درد شدید در ناحیه لگن ممکن است ناشی از سندرم درد مثانه باشد؟
علائم و نشانههای سندرم درد مثانه از فرد به فرد متفاوت است. در صورتی که مبتلا به سندرم مثانه دردناک هستید، علائم شما همچنین ممکن است در طول زمان تغییر کنند، گه گاه در پاسخ به عوامل مؤثر مانند قاعدگی، مدت زمان طولانی نشستن، استرس، تمرین و فعالیت جنسی بدتر میشوند.
علائم و نشانههای سندرم مثانه دردناک عبارتند از:
- درد در لگن و یا بین واژن و مقعد در زنان
- درد بین کیسهی بیضه و مقعد در مردان (میاندوراه)
- درد مزمن لگن
- نیاز مداوم و فوری به ادرار کردن
- ادرار مکرر، اغلب از مقدار کم، سرتاسر روز و شب (تا ۶۰ بار در روز)
- درد و یا ناراحتی در حالی که مثانه پر میشود و تسکین بعد از ادرار کردن.
- درد در طی رابطه جنسی
شدت علائم برای همه متفاوت است، و برخی افراد ممکن است دوره بدون علائم را تجربه کنند.
گرچه علائم و نشانههای سندرم مثانه دردناک ممکن است شبیه به عفونت مزمن دستگاه ادراری باشند، معمولا عفونت وجود ندارد. با این حال، اگر فرد مبتلا به سندرم مثانه دردناک دچار عفونت مجاری ادراری شود، علائم ممکن است بدتر شوند.
عوارض احتمالی این بیماری کدامند؟
این عوامل با افزایش خطر ابتلا به سندرم مثانه دردناک همراه هستند:
- جنسیت شما: زنان بیشتر از مردان مبتلا به سندرم مثانه دردناک تشخیص داده میشوند. علائم در مردان ممکن است سندرم درد مثانه را تقلید کنند، اما اغلب آنها با التهاب غده پروستات (پروستاتیت) همراه هستند.
- رنگ پوست و مو شما: داشتن پوست سرخ و سفید و موهای قرمز با خطر بیشتر سندرم مثانه دردناک همراه است.
- سن شما. اکثر افراد مبتلا به سندرم مثانه دردناک در طی ۳۰ سالگی یا بیشتر تشخیص داده میشوند.
- داشتن اختلال درد مزمن: سندرم مثانه تحریک پذیر ممکن است با اختلالات درد مزمن مانند سندرم روده تحريک پذير يا فيبروميالژيا همراه باشد.
در صورت درمان نشدن التهاب مثانه فرد چه مشکلاتی را در پی خواهد داشت؟
التهاب مثانه میتواند منجر به عوارض متعددی شود، از جمله:
- گنجایش مثانه کاهش یافته: سندرم مثانه دردناک میتواند باعث سفت شدن دیواره مثانه شود که به مثانه این امکان را میدهد که ادرار کمتری را نگه دارد.
- کیفیت زندگی پایینتر: ادرار و درد مکرر ممکن است فعالیتهای اجتماعی، کار و فعالیتهای دیگر زندگی روزمره را مختل کند.
- مشکلات صمیمیت جنسی: ادرار مکرر و درد ممکن است روابط شخصی شما را تحت فشار قرار دهد و ممکن است متحمل مشکلاتی در برقراری صمیمیت جنسی شوید.
- مشکلات احساسی: درد مزمن و اختلال خواب همراه با سندرم مثانه دردناک ممکن است سبب استرس عاطفي شود و منجر به افسردگي شود.
چه روشهایی برای درمان سندرم درد مثانه توصیه میشوند؟
هیچ درمان سادهای، علائم و نشانههای سندرم درد مثانه را برطرف نمیکند، و یک درمان برای همه کار نمیکند. قبل از پیدا کردن روشی که علائم شما را از بین میبرد، ممکن است لازم باشد سعی کنید درمانهای مختلف یا ترکیبی از درمانها را انجام دهید.
داروهای خوراکی برای این بیماری
داروهای خوراکی که ممکن است علائم و نشانههای سندرم درد مثانه را بهبود ببخشند عبارتند از:
- داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی: مانند ایبوپروفن (Advil، Motrin IB، و غیره) یا ناپروکسن سدیم (Aleve) برای از بین بردن درد.
- داروهای ضد افسردگی سه حلقهای: مانند آمییتریپتییلین یا ایمی پرامین (Tofranil) برای کمک به استراحت مثانه و انسداد درد.
- آنتی هیستامینها: مانند لوراتادین (کلاریتین، و غیره)، که ممکن است تكرر ادرار و احساس نياز به دفع فوري ادرار را کاهش دهد و علائم دیگر را تسکین دهد.
- پنتوزان پلي سولفات سديم (Elmiron): که توسط اداره غذا و داروی مورد تایید قرار گرفته است به ویژه برای درمان سندرم درد مثانه. اینکه تین دارو چگونه کار میکند ناشناخته است، اما ممکن است سطح داخلی مثانه را که از دیواره مثانه در برابر مواد در ادرار که میتواند آن را تحریک کند محافظت میکند، ترمیم کند. ممکن است دو تا چهار ماه طول بکشد تا شما شروع به احساس تسکین درد کنید و تا شش ماه طول میکشد تا کاهش تکرر ادرار را تجربه کنید.
داروهایی که کم کم به مثانه تزریق میشوند
در تزریق تدریجی به مثانه، پزشک شما داروی تجویزی دی متیل سولفوکسید (Rimso-50) را داخل مثانه شما از طریق یک لوله (کاتتر) نازک و انعطافپذیر وارد شده داخل مجرای ادرار قرار میدهد.
گاهی اوقات محلول با داروهای دیگر، مانند بیحس کننده موضعی مخلوط میشود و در حدود ۱۵ دقیقه در مثانه شما باقی میماند. شما برای خارج کردن محلول ادرار میکنید.
ممکن است دی متیل سولفواکسید، که DMSO نیز نامیده میشود را برای درمان به صورت هفتگی به مدت شش تا هشت هفته دریافت کنید و سپس در صورت لزوم درمانهای نگهداری مانند هر دو هفته ۱ بار را تا یک سال خواهید داشت.
روش جدید برای تزریق تدریجی به مثانه از محلول حاوی داروهای لیدوکایین، بی کربنات سدیم و پنتوزان یا هپارین استفاده میکند.
آیا فیزیوتراپی برای درمان سندرم مثانه دردناک موثر است؟
کار با یک درمانگر فیزیوتراپی ممکن است درد لگن همراه با حساسیت عضلانی، بافت همبند محدود سازنده یا اختلالات عضلانی در کف لگن شما را کاهش دهد.
بیوفیدبک
بیوفیدبک یک روش بدون درد است. این روش از سنسورها و صفحه نمایش کامپیوتر استفاده میکند. سنسورها بر روی شکم قرار میگیرند. سنسورها سیگنالهایی را که توسط عضلات شما داده میشوند، میخوانند. این سیگنالها بر روی صفحه نمایش کامپیوتر به خطوط تبدیل میشوند. وقتی عضلات مثانه را حرکت میدهید، میتوانید تغییرات در خطها را مشاهده کنید. جلسات متعدد بیوفیدبک ممکن است به شما در کنترل عضلات مثانه کمک کند، که ممکن است به کاهش علائم شما کمک کند.
تحریک عصبی
روشهای تحریک عصبی عبارتند از:
- تحریک الکتریکی عصب از راه پوست (TENS): با روش تحریک الکتریکی عصب از راه پوست، پالسهای الکتریکی ملایم درد لگن را کاهش میدهند و در بعضی موارد سبب کاهش تکرر ادرار میشوند. تحریک الکتریکی عصب از راه پوست ممکن است جریان خون را به مثانه افزایش دهد. این ممکن است عضلاتی را که به کنترل مثانه کمک میکنند تقویت کند، یا باعث آزاد شدن موادی شود که درد را مسدود میکنند.
سیمهای الکتریکی در قسمت پایین کمر و یا درست بالای ناحیه شرمگاهی شما قرار میگیرند، پالسهای الکتریکی را آزاد میکنند، طول زمان و تکرار درمان به اینکه چه چیزی برای شما بهترین اثر را دارد، بستگی دارد.
- تحریک عصب ساکرال: اعصاب ساکرال یک اتصال اولیه بین طناب نخاعی و اعصاب در مثانه شما هستند. تحریک این عصبها ممکن است فوریت ادراری مرتبط با سندرم درد مثانه را کاهش دهد.
با تحریک عصب ساکرال، یک سیم نازک که در نزدیکی اعصاب ساکرال قرار میگیرد، ضربههای الکتریکی به مثانه شما میدهد، که شبیه به یک دستگاه تنظیم کننده ضربان قلب کار میکند. اگر این روش علائم شما را کاهش دهد، ممکن است یک دستگاه دائمی ایمپلنت جراحی برای شما گذاشته شود. این روش درد ناشی از سندرم درد مثانه را کنترل نمیکند، اما ممکن است به کاهش برخی نشانههای تکرر ادرار و ادرار اورژانسی کمک کند.
در چه صورت پزشک جراحی را تجویز میکند؟
پزشکان به ندرت از جراحی برای درمان سندرم مثانه دردناک استفاده میکنند؛ زیرا از بین بردن مثانه درد را از بین نمیبرد و میتواند منجر به عوارض دیگری شود. افراد مبتلا به درد شدید یا افرادی که مثانهشان میتواند تنها حجم بسیار کمی از ادرار را نگه دارد ممکن است متقاضیان ممکن برای عمل جراحی باشند، اما معمولا تنها پس از آنکه از درمانهای دیگر شکست میخورند و علائم بر کیفیت زندگیشان تاثیر میگذارد.