علائم و نشانه ها
آرنج تنیس بازان به درد و حساسیت بخش خارجی آرنج می‌انجامد و گاهی با درد ساعد و پشت دست همراه است.
درد آرنج تنیس بازان در بازه‌ای از ناراحتی ملایم در زمان استفاده از آرنج تا درد شدیدی متغیر است که حتی هنگام بی‌حرکت بودن آرنج نیز احساس می‌شود.
این درد غالباً در اثر به کار بردن بازو، به ویژه انجام حرکت‌های پیچشی، تشدید می‌شود. حرکت‌های مکرر مچ دست، مانند کشیدن مچ دست و در دست گرفتن اشیاء، نیز به تشدید درد می‌انجامد.
بیماران مبتلا به آرنج تنیس بازان معمولاً با علائم زیر مواجه می‌شوند:
- درد بخش خارجی ساعد، دقیقاً زیر آرنج: درد گاهی از ساعد عبور می‌کند و رو به سمت پایین و مچ منتشر می‌شود.
- درد در زمان بلند کردن یا خم کردن بازو
- درد هنگام نوشتن یا در دست گرفتن اشیاء کوچک: برای مثال در زمان نگه داشتن خودکار
- درد هنگام چرخاندن ساعد: برای مثال در زمان چرخاندن دستگیره در یا باز کردن در شیشه مربا
- بروز درد و گرفتگی هنگام دراز کردن کامل بازو
طول مدت این عارضه معمولاً ۶ ماه تا ۲ سال است. بااین حال اکثر بیماران، حدود ۹۰ درصد، پس از سپری شدن یک سال کاملاً بهبود می‌یابند.
علت ها
آرنج تنیس بازان غالباً پی‌آمد آسیب دیدگی ناشی از استفاده بیش از اندازه است و زمانی رخ می‌دهد که عضله‌ها و تاندون‌های ساعد به دلیل فعالیت مکرر یا سنگین کشیده یا رگ به رگ شود.
علت تنیس البو یا آرنج تنیس بازان گاهی اوقات نتیجه برخورد یا ضربه دیدن آرنج است.
کشیدگی عضله‌ها و تاندون‌های ساعد، به پارگی جزیی و التهاب در نزدیکی برجستگی استخوانی (اپی‌کندیل خارجی) واقع در بخش خارجی آرنج می‌انجامد.
چنانچه عضله‌های ساعد به انجام فعالیت‌های خاصی، چون باغبانی یا تعمیرات، عادت نداشته باشد، ممکن است انجام چنین کارهایی تنیس آرنج بازان را به دنبال داشته باشد. هر چند حتی اگر عضله‌های ساعد به طور مرتب به کار گرفته شود نیز احتمال آسیب دیدگی آنها وجود دارد.
فعالیت‌های ایجاد کننده آرنج تنیس بازان
انجام هر گونه فعالیت دربرگیرنده حرکت‌های مکرر چرخشی مچ دست و استفاده بیش از حد از عضله‌های ساعد می‌تواند به بروز آرنج تنیس بازان بیانجامد. بعضی از این فعالیت‌ها عبارت‌اند از:
- ورزش‌های راکتی مانند تنیس، بدمینتون یا اسکواش
- ورزش‌های پرتابی مانند پرتاب دیسک یا نیزه
- به کار بردن قلم مو یا غلطک نقاشی هنگام تعمیر و تزیین خانه
- کار جسمی و یدی مانند لوله کشی یا آجرچینی و خشت مالی
- فعالیت‌هایی مانند استفاده از قیچی یا تایپ کردن که حرکت مکرر و دقیق مچ و دست را ایجاب می‌کند.
- فعالیت‌های دیگری مانند نواختن ویولون که خم شدن مکرر آرنج را دربرمی‌گیرد.
ورزش‌های راکتی، به ویژه در صورت بازی پس از وقفه‌ای طولانی، احتمال ابتلا به آرنج تنیس بازان را افزایش می‌دهد. بااین حال همان طور که قبلاً اشاره شد، این عارضه مختص تنیس بازان نیست و علی‌رغم نامش تنها ۵ درصد بیماران مبتلا به آن در واقع تنیس بازی می‌کنند.
تشخیص
پزشک هنگام معاینه ناحیه آسیب دیده را فشار می‌دهد یا از بیمار می‌خواهد تا آرنج، مچ و انگشتان دست را به روش‌های مختلف حرکت دهد.
سابقه پزشکی و نتایج معاینه در بسیاری از موارد اطلاعات کافی جهت تشخیص آرنج تنیس بازان را در اختیار پزشک می‌گذارد. اما اگر پزشک احتمال دهد که عامل دیگری باعث بروز علائم شده است، دستور انجام پرتونگاری (اشعه ایکس) یا دیگر آزمایش‌های تصویربرداری را خواهد داد.
درمان
آرنج تنیس بازان یا تنیس البو خود به خود بهبود می یابد و به مرور زمان بدون هیچ درمانی تسکین خواهد یافت.
اما بهبود این عارضه غالباً چند هفته یا چند ماه زمان می‌برد، چون تاندون‌ها به آهستگی بهبود می‌یابند. آرنج تنیس بازان در بعضی موارد زودتر از یک سال برطرف نمی‌شود.
با بهره‌گیری از درمان‌هایی ساده می‌توان درد آرنج تنیس بازان را تسکین داد. مهم‌ترین و مفیدترین اقدام برای درمان درد آرنج در تنیس البو یا آرنج تنیس بازان استراحت دادن به بازوی آسیب دیده و متوقف کردن فعالیت دامن زننده به این عارضه است.
با چند بار در روز قرار دادن کمپرس سرد، برای مثال کیسه نخودفرنگی منجمد پیچیده شده در حوله، روی آرنج، هر بار به مدت چند دقیقه، می‌توان درد را تسکین داد.
تنها در مواجهه با موارد شدید و مقاوم و نتیجه بخش نبودن روش‌های غیرجراحی به درمان‌های تهاجمی مانند جراحی روی آروده می‌شود.
متوقف ساختن یا تعدیل فعالیت‌ها
در صورت ابتلا به آرنج تنیس بازان هستید برای درمان باید از انجام فعالیت‌هایی خودداری کرد که موجب کشیدگی تاندون‌ها و عضله‌های آسیب دیده می‌شود.
اشخاص شاغل در حرفه‌هایی که انجام وظایف یدی مانند بلند کردن اشیاء را ایجاب می‌کند، باید از چنین فعالیت‌هایی تا زمان بهبود درد بازو دوری کنند.
به عنوان راهی دیگر می‌توان روش انجام این نوع حرکت‌ها را به گونه‌ای تغییر داد که دست و بازو تحت فشار و کشش قرار نگیرد.
بیمار می‌تواند از کارفرما درخواست کند تا فعالیت‌های تشدید کننده درد را از وظایف وی حذف کند یا آنها را تعدیل کند.
مسکن‌ها و داروهای غیراستروئیدی ضدالتهاب
مصرف مسکن‌هایی مانند پاراستامول و داروهای غیراستروئیدی ضدالتهاب مانند ایبوپروفن کاهش درد و التهاب ناشی از آرنج تنیس بازان را به دنبال دارد.
داروهای غیراستروئیدی ضدالتهاب به شکل قرص، پماد و ژل موضعی تولید می‌شود. پمادها و ژل‌ها (داروهای غیراستروئیدی ضدالتهاب موضعی) را می‌توان به صورت مستقیم روی ناحیه مشخصی از بدن، مانند آرنج و ساعد، مالید.
برای رفع عارضه‌های عضلانی ـ اسکلتی، مانند تنیس البو یا آرنج تنیس بازان، غالباً داروهای غیراستروئیدی ضدالتهاب موضعی در عوض قرص توصیه می‌شود؛ چون با مصرف آنها می‌توان بدون تحمل عوارض جانبی‌ای چون حالت تهوع و اسهال درد و التهاب را کاهش داد.
بعضی از داروهای غیراستروئیدی ضدالتهاب را می‌توان بدون نسخه پزشک از داروخانه تهیه کرد، اما فروش بقیه این نوع داروها تنها با نسخه پزشک مجاز است. دکتر داروساز یا پزشک عمومی داروی مناسب را تجویز یا پیشنهاد می‌کند.
فیزیوتراپی
پزشک عمومی گاهی در صورت شدید یا مستمر بودن درد آرنج تنیس بازان، بیمار را به متخصص فیزیوتراپی معرفی می‌کند. متخصص فیزیوتراپی با اتکا به دانش و مهارت خود روش‌های گوناگون را جهت بازیابی حرکت‌های ناحیه‌های آسیب دیده بدن به کار می‌گیرد.
متخصص فیزیوتراپی گاهی روش‌های درمان با دست یا منوال تراپی، مانند ماساژ یا دستکاری، را به منظور کاهش درد و گرفتگی و افزایش جریان خون در بازو به کار می‌گیرد. به علاوه او تمرین‌ها و حرکت‌های اصلاحی مفید را برای متحرک نگه داشتن بازو و تقویت عضله‌های ساعد به بیمار آموزش می‌دهد.
استفاده کوتاه مدت از ارتوزهایی چون مچ بند طبی، بریس، باندهای مخصوص، محافظ یا آتل، نیز مفید است.
تزریق کورتیکواستروئید
تزریق کورتیکواستروئید برای درمان مشکلات عضلانی ـ اسکلتی بسیار دردناک مؤثر است. بااین حال شواهد بالینی اندکی دال بر کارآمد بودن این روش برای درمان آرنج تنیس بازان وجود دارد.
کورتیکواستروئید نوعی دارو حاوی گونه‌های مصنوعی هورمون کورتیزول است.
تزریق کورتیکواستروئید به طور موقت درد آرنج تنیس بازان را کاهش می‌دهد، اما متأسفانه اثر درازمدت آن ناچیز است.
دارو مستقیماً داخل ناحیه دردناک در اطراف آرنج تزریق می‌شود. گاهی پیش از تزریق، ناحیه مورد نظر جهت کاهش درد به طور موضعی بی‌حس می‌شود.
شاک ویو تراپی
شاک ویو تراپی درمانی غیرتهاجمی در درمان علائم آرنج تنیس بازان است که در آن امواج شوکی با انرژی بالا از پوست عبور می‌کند تا درد کاهش و حرکت ناحیه آسیب دیده افزایش یابد.
تعداد جلسه‌های درمان به شدت درد بستگی دارد. گاهی از بی‌حسی موضعی برای کاهش درد و ناراحتی در طول درمان استفاده می‌شود.
بر اساس مستندات موسسه ملی بهداشت و تعالی بالینی ، شاک ویو تراپی ایمن است، هر چند گاهی با اثرهای جانبی خفیفی چون کبودی و قرمزی پوست ناحیه درمان شده همراه است.
بر اساس پژوهش‌های انجام شده، شاک ویو تراپی درد آرنج تنیس بازان را در بعضی موارد کاهش می‌دهد. البته با توجه به عدم تأثیرگذاری آن در تمام موارد، پژوهش‌های بیشتری باید انجام شود.
جراحی
چنانچه آرنج تنیس بازان موجب درد شدید و دائمی بیمار شود، جراحی به عنوان آخرین روش درمان تنیس البو یا آرنج تنیس بازان در نظر گرفته می‌شود. بخش آسیب دیده تاندون جهت تسکین دادن علائم دردناک برداشته می‌شود.
