عمل جراحی مفصل مناسب چه کسانی است؟
دلیل اصلی نیاز به جراحی مفصل، درد مفصل میباشد. علاوه بر این درد، در موارد زیر ممکن است به این عمل جراحی نیاز پیدا کنید:
- ورم لگن، سفتی و کاهش تحرک
- کاهش کیفیت زندگی یا خواب آشفته
- مشکل در انجام فعالیتهای روزانه، مانند خرید یا حمام کردن
- افسردگی ناشی از درد یا عدم تحرک
- مشکلات مفصلی که زندگی کاری و اجتماعی شما را تحت تاثیر قرار میدهد
اغلب افرادی که عمل جراحی مفصل را انجام میدهند بین ۶۰ تا ۸۰ سال سن دارند. اگر علائم زیر را دارید احتمالا پزشکتان این عمل را به شما پیشنهاد میکند:
- روماتیسم ستون فقرات
- آرتروز
- روماتیسم مفصلی
- آرتریت سپتیک
- رشد غیرمعمول استخوان
پس از شکستگی لگن، احتمالا به این عمل نیاز پیدا خواهید کرد.
آیا عمل جراحی مفصل لگن برای شما مناسب است؟
اگرچه جراحی مفصل لگن با از بین بردن درد به شما کمک میکند که دوباره فعالیتهای از دست رفتهتان را به دست آورید، اما ممکن است به دلیل عوارض پس از عمل و سختیهای احتمالی پس از آن برای شما مناسب نباشد.
بهتر است قبل از اینکه تصمیم قطعی خود را بگیرید، در مورد مزایا و معایب این جراحی با پزشک خود مشورت کنید.
همانطور که فواید این جراحی نظیر کاهش درد، افزایش توانایی در حرکت و بهطور کلی افزایش کیفیت زندگی را در نظر میگیرید باید از معایب آن نیز آگاه باشید:
- مفصل مصنوعی لگن بعد از ۱۰ تا ۲۰ سال نیازمند جراحی مجدد و تعویض مفصل میباشد.
- مانند تمامی جراحیهای بزرگ، این جراحی نیز ریسکهایی به همراه دارد.
- در هفتههای اولیه پس از جراحی، به دلیل کاهش در توانایی حرکتی ممکن است برای راه رفتن به کمک نیاز داشته باشید.
- ممکن است توانایی خود را برای انجام ورزشها و فعالیتهای خاصی نظیر تمرین اسکات از دست بدهید.
درمانهای جایگزین جراحی مفصل لگن
همانطور که میدانید همیشه جراحی آخرین گزینه درمان است. روشهای درمانی که میتوانید قبل از جراحی آنها را امتحان کنید به شرح زیر میباشد:
- استفاده از داروهای ضد درد یا ضدالتهاب
- فیزیوتراپی (فیزیوتراپ شما با آموزش حرکاتی خاص در راستای کاهش درد در زمان حرکت به شما کمک میکند)
- تزریق استروئید
- استفاده از عصا
- کاهش وزن
پزشک شما به منظور تشخیص دقیق به تصاویر اشعه ایکس ناحیه لگن نیاز دارد. همچنین میتوانید از سرویس تشخیصی ما استفاده کنید که در اینصورت زمان کمتری صرف تصمیمگیری نهایی در مورد نیاز یا عدم نیاز به جراحی خواهید کرد. مشاورین ما در مورد اینکه چه چیزی برای شما و سلامتیتان مفید است شما را راهنمایی خواهند کرد.
جراحی تعویض مفصل لگن چگونه است؟
در یک مفصل سالم
در یک مفصل سالم، انتهای استخوان ران شما در حفره پلویس بهراحتی حرکتکرده و سطح آن با پوششی لغزنده پوشانده شده که حرکت استخوان در پلویس را آسان کرده و یک مفصل لگن سالم را تشکیل میدهد.
در یک مفصل ناسالم
از بین رفتن پوشش غضروفی روی استخوانهای لگن منجر به ساییدگی استخوانها روی یکدیگر و بروز التهاب و درد میگردد.
جراحی تعویض مفصل لگن
در این جراحی پزشک معالج حفره پلویس و قسمت متصل به این حفره در استخوان ران را خارج میکند. سپس به منظور ایجاد مفصل جدید یک حفره فلزی، پلاستیکی یا سرامیکی را جایگزین آن کرده و به استخوان ران قطعهای کروی متصل میکند. بهطور معمول جنس این قطعه کروی را از فلز و جنس حفره را از پلاستیک انتخاب میکنند. برای افراد جوان از کره سرامیکی و حفرهای سرامیکی یا پلاستیکی استفاده میگردد.
قطعات جدید با استفاده از سیمان اکریلیک فیکس میشوند، اگر فعالیت شما زیاد باشد یک یا هردو قطعه بدون استفاده از سیمان اکریلیک در موقعیت جدید قرار داده میشوند. در اینصورت سطح پروتز را با موادی مخصوص پوشانده که باعث رشد استخوان و اتصال به پروتز میگردند.
پزشک شما با در نظر گرفتن سن، سایز و فرم طبیعی لگن و با آگاهی از این مساله که در آینده چه فعالیتهایی انجام خواهید داد، بهترین گزینه را جهت درمان به شما پیشنهاد میکند. این امکان وجود دارد که پروتزی دستساز جهت عملکرد بهتر برای شما به کار برده شود.
در بسیاری از موارد برای انجام جراحی برشی ۲۰ تا ۳۰ سانتیمتری در ناحیه عمل ایجاد میگردد، هرچند در روشهای جدید با استفاده از ابزارهای پیشرفتهتر اندازه برش کوچکتر شده و درد کمتری پس از جراحی احساس میشود.
مراحل آمادگی برای جراحی مفصل لگن
بسیار مهم است که قبل از جراحی با انجام ورزش و داشتن تحرک بیشتر، عضلات اطراف ناحیه عمل را قوی کرده تا دوره نقاهت کوتاهتری داشته باشید. میتوانید با فیزیوتراپیست خود در مورد این ورزشها مشورت کنید.
قبل از عمل جراحی، نیاز است که با یک مشاور پزشکی یا پرستار جهت ارزیابی نهایی مشورت کنید. پس از عمل جراحی بهتر است یکی از نزدیکان شما در روزهای اول در کنارتان باشد و ضمن مراقبت، شما را در جهت انجام امور عادی یاری کند.
بیهوشی عمومی
جراحی مفصل لگن تحت بیهوشی عمومی انجام میگیرد. به همین دلیل بیمار باید بین ۶ تا ۸ ساعت قبل از عمل جراحی ناشتا باشد. در بعضی موارد بنا به شرایطی خاص ممکن است جراحی تحت بیحسی موضعی انجام شود. در این حالت به بیمار داروهای مخدر تزریق شده تا ریلکس باشد. به منظور تصمیمگیری در این خصوص، میتوان از کمک مشاور بهره برد. در روز جراحی عملیات بیهوشی یا بیحسی تحت نظر متخصص بیهوشی انجام میگیرد.
دوران نقاهت: آنچه انتظار دارید
سرعت بهبود شما بستگی به آمادگی جسمانی و نوع جراحی شما دارد. پس از به هوش آمدن بالشتکی در بین پاهای بیمار جهت حفظ موقعیت صحیح پاها قرار داده میشود. بخیهها و پانسمان پس از یک هفته یا کمتر توسط پزشک یا پرستار برداشته میشوند. در صورت استفاده از انواع بخیههای جذبی، نیازی به کشیدن بخیه نیست. ممکن است پس از بیهوشی احساس سرگیجه و حالت تهوع وجود داشته باشد که این مسئله از عوارض داروهای بیهوشی میباشد. همچنین احساس یبوست نیز با مصرف نوشیدنی و مواد غذایی پرفیبر از بین خواهد رفت، در صورت ضرورت به پزشک متخصص مراجعه شود.
به منظور جلوگیری از لختگی شدید خون باید از جورابهای مخصوص استفاده کنید و هرچه سریعتر به فعالیت معمول روزانه بازگردید.
احساس درد پس از جراحی
مانند دیگر جراحیها، احساس درد امری طبیعی میباشد که برای رفع آن میتوان از انواع مسکن استفاده کرد. خبر خوب این است که از درد قبلی دیگر خبری نخواهد بود و به زودی به زندگی عادی باز خواهید گشت.
دوران نقاهت در بیمارستان
پس از جراحی بهطور معمول ۲ تا ۵ روز در بیمارستان بستری میشوید.
فیزیوتراپی و ادامه درمان
در مدت زمان اقامت شما در بیمارستان، متخصص فیزیوتراپ با انجام ورزشها و تمرینات خاص شما را در بهبودی یاری میکند. با انجام همین ورزشها و آموزشهای داده شده در خانه میتوانید سریعتر به زندگی عادی خود بازگردید.
سبک زندگی شما پس از درمان چگونه خواهد بود؟
پس از پایان دوره نقاهت شما به زندگی عادی بازگشتهاید و میتوانید مانند گذشته به فعالیتهای روزمره خود بپردازید. هرچند انجام برخی ورزشها و حرکات سنگین بسیار پرریسک بوده و حتما باید با مشورت پزشک متخصص انجام شود.
جدول زمانی بهبودی
دوره درمان و بهبودی از فردی به فرد دیگر متفاوت است، اما در حالت کلی:
- در دور روز اول: با کمک عصا و فیزیوتراپیست خود راه خواهید رفت.
- روزهای سوم تا پنجم: قادر به ترک بیمارستان خواهید بود.
- طی دو هفته بعد: با کمک عصا، هر روز بیشتر از روز قبل میتوانید راه بروید.
- هفته دوم تا ششم: به تدریج توانایی انجام تمرینهای سبک ورزشی مانند شنا و دوچرخه ثابت را باز خواهید یافت.
- طی هفتههای ششم تا هشتم: میتوانید فعالیتهای کاری خود را بدون نیاز به عصا از سر بگیرید. در صورت موافقت پزشک میتوانید رانندگی کنید، همچنین میتوانید با اجتناب از موقعیتهای بدنی پرریسک به زندگی جنسی خود بازگردید.
- از هفته دوازدهم به بعد: زندگی به حالت نرمال باز خواهد گشت.
ریسک و خطرات احتمالی
۹۰ درصد افراد میتوانند برای ۱۰ سال پس از جراحی با خیال راحت به زندگی خود ادامه دهند. احتمال نیاز به جراحی مجدد در حدود ۱ درصد در سال برای ۵ سال اول پس از جراحی میباشد.
احتمال خطرات شدید بسیار کم بوده و اغلب شکایتی گزارش نمیشود، اما به هرحال هر جراحی خطرات خاص خود را به همراه دارد. مشاور جراحی شما را از این خطرات آگاه میسازد:
- دررفتگی مفصل
- ساییدگی مفصل
- شکستگی
- عفونت ناحیه جراحی یا عفونت ادرار
- آسیبدیدگی رگها و اعصاب و خونریزی زیرجلدی
- از بین رفتن توازن در اندازه پاها
این احتمال وجود دارد که به مرور زمان قطعات مفصل مصنوعی از بین بروند که البته امری نادر به حساب میآید. بروز این مشکل سبب شل شدن مفصل میگردد که این امر نیازمند پیگیری و مراقبت زیاد میباشد و درمواردی نیاز به جراحی مجدد میباشد.
خطرات بیهوشی عمومی
بروز خطرات احتمالی پس از بیهوشی عمومی بسیار نادر میباشد، بسیاری از افراد بیهوشی را به دلیل عدم احساس درد و عدم آگاهی در جریان جراحی به بیحسی موضعی ترجیح میدهند. لازم به ذکر است تنها ۴ مورد مرگ در یک میلیون بیهوشی گزارش شده است، اما با این وجود ارزیابیهای قبل از بیهوشی به کنترل خطرات احتمالی کمک میکند.
سوالات متداول
عمل جراحی تعویض مفصل لگن چقدر طول میکشد؟
معمولا بین ۱ ساعت تا ۹۰ دقیقه
چقدر طول میکشد تا پس از جراحی بتوانم روی پای خودم بایستم؟
تیم درمانی شما تمامی تلاش خود را برای بهبودی هرچه سریعتر شما به کار میگیرد. ممکن است حتی پس از جراحی با کمک عصا و دیگر ابزارها و همچنین به کمک فیزیوتراپ خود قادر به راه رفتن باشید. در صورت رضایت تیم درمانی از روند بهبودی شما، میتوانید به خانه بروید و ادامه دوران نقاهت را در منزل سپری کنید.
چقدر طول میکشد تا به شرایط عادی بازگردم؟
به طور معمول ۶ هفته طول میکشد تا به شرایط نرمال بازگردید، اما باید توجه داشته باشید که این مساله با میزان آمادگی جسمانی و سن شما مرتبط است. سرعت بهبودی از فردی به فرد دیگر متفاوت میباشد.
چه زمانی میتوانم مجددا رانندگی کنم؟
اغلب افراد بین ۶ تا ۸ هفته پس از جراحی و البته پس از مشورت با پزشک قادر به رانندگی خواهند بود. در نظر داشته باشید که برخی بیمههای خودرو هفتههای اولیه پس از جراحی را تحت پوشش قرار نمیدهند.
چه زمانی میتوانم به محل کارم بازگردم؟
این مورد به نوع کار شما بستگی دارد. کارهای اداری پس از ۶ تا ۸ هفته و کارهایی که از نیروی بدن شما کمک میگیرند پس از ۱۲ هفته.
چه زمانی میتوانم کارهای منزل را انجام دهم؟
پس از ۶ هفته میتوانید کارهای سبک خانه را خودتان انجام دهید، اما در نظر داشته باشید تا حداقل ۳ ماه پس از جراحی نباید فعالیت سنگین انجام دهید.
آیا لازم است پس از جراحی به بیمارستان بازگردم؟
چند هفته پس از جراحی به منظور بررسی روند بهبودی لازم است به بیمارستان مراجعه کنید.
آیا به مفصلی جدید نیاز پیدا خواهم کرد؟
اغلب پس از ۱۵ سال به تعویض مفصل لگن نیاز پیدا خواهید کرد، بدین معنی که اگر جوانتر باشید نیاز به جراحی مجدد دارید که این مساله کمی پیچیدهتر بوده و خطرات احتمالی بیشتری دارد.
آیا ورزش یا فعالیتی هست که پس از جراحی باید از آن اجتناب کنم؟
حتما در این مورد با پزشک خود مشورت کنید. انجام ورزشهای سنگین که خطر شکستگی یا دررفتگی مفصل را افزایش میدهد باید با مشورت پزشک انجام شود، همچنین از وارد کردن فشار زیاد به مفصل در هنگام نشستن و یا چرخیدن اجتناب کنید.
چگونه میتوان روند بهبودی را تسهیل کرد؟
شما میتوانید با به دست آوردن آمادگی جسمانی و تناسب اندام و قوی کردن عضلات اطراف ماهیچه لگن روند بهبودی را سرعت بخشید، همچنین با انجام تمرینهای فیزیوتراپی بهبود سریعتر مفصل لگن حاصل میگردد.
چه زمانی پس از عمل جراحی میتوانم پرواز کنم؟
در این مورد با جراح خود مشورت کنید، باید مطمئن باشید که احتمال لختگی شدید خون در رگهای اطراف محل جراحی پایین میباشد. همچنین شرکتهای هواپیمایی در مورد مسافرانی که جراحی داشتهاند از سیاستهای خاص خود پیروی میکنند، بنابراین بهتراست قبل از انجام پرواز از این سیاستها آگاهی پیدا کنید.
جنس مفصل مصنوعی لگن از چیست؟
جنس این مفاصل از فلز، پلاستیک و سرامیک میباشد. بهترین ترکیب استفاده از کره فلزی در انتهای استخوان ران و حفره پلاستیکی در لگن میباشد. برای جوانترها بهتر است جنس کره از سرامیک و جنس حفره از سرامیک یا پلاستیک باشد.
عمر مفصل مصنوعی چقدر است؟
مفاصل مصنوعی جدیدتر تا ۱۵ سال یا بیشتر عمر میکنند.