پارگی مینیسک یکی از آسیب‌های شایع است که بر مفصل زانو اثر می‌گذارد. مینیسک‌ها دیسک‌های C شکلی هستند که از جنس غضروف محکمی به نام فيبروكارتيلاژ می‌باشند. مینیسیک‌ها بین استخوان ران و استخوان ساق پا قرار گرفته و برای توزیع بار و جذب شوک در مفصل زانو بسیار مهم هستند.
اگر دچار پارگی مینیسک شده‌اید و یا به دنبال پیشگیری از وقوع آن هستید، مراجعه به فیزیوتراپی مهم است
متخصصین ما در کلینیک تخصصی آلفا از جدیدترین روش‌ها از جمله لیزر درمانی استفاده کرده و در کنار آن درمان‌های دیگر را جهت کمک به کاهش درد، تقویت عضلات اطراف مفصل زانو و افزایش دامنه‌ی حرکتی ارائه می‌کنند. مهم‌تر از همه این درمان‌ها به کاهش التهاب وتورم کمک کرده که موجب بهبود عملکرد کلی زانو خواهد شد. ما از این روش‌ها به منظور درمان افراد مبتلا به آرتروز خفیف تا شدید، بورسیت، کیست بیکر، پارگی‌های مینیسک، التهاب تاندون، نرمی کشکک و جراحی ناموفق زانو استفاده کرده‌ایم.
جهت اطلاع از روش‌های جدید و موثر طب فیزیکی ما در درمان و توانبخشی انواع مشکلات زانو و نیز رزرو نوبت می‌توانید با ما از طریق شماره های ۰۲۱۷۷۱۶۱۶۵۲ و ۰۲۱۷۷۱۶۱۶۵۱ تماس حاصل فرمایید.
آناتومی زانو
دو مینیسک در مفصل زانو بین استخوان ران و استخوان ساق پا قرار گرفته‌اند.
در عکس نمای جلوی استخوان‌ها، تاندون‌ها و رباط‌هایی که در یک زانوی سالم قرار دارند نشان داده شده است. در وسط عکس دو بخش دایره‌ای شکل وجود دارد که مینیسک خارجی و مینیسک داخلی نامیده می‌شوند. در یک آسیب مینیسک در واقع این ساختار دچار آسیب‌دیدگی می‌شود.
دلایل آسیب‌دیدگی مینیسک
آسیب‌دیدگی مینیسک معمولاً در نتیجه‌ی ضربه‌ی ناشی از یک حادثه یا تحلیل رفتن آن ایجاد می‌شود. پارگی‌های ناشی از ضربه اغلب در اشخاص فعال و زیر ۴۵ سال رخ می‌دهد در حالی که پارگی‌های تحلیل‌رونده بیشتر در افراد بالای ۴۵ سال بروز پیدا می‌کند.
مینیسک جریان خون بسیاری کمی را دریافت می‌کند. در حقیقت به قسمت عمده‌ی مینیسک اصلاً خونی نمی‌رسد و در نتیجه روند بهبودی آن بسیار دشوار است.
بیشتر پارگی‌های ناشی از ضربه در اثر پیچ خوردن زانو یا ضربه‌ی ناگهانی به زانو اتفاق می‌افتند. در حالیکه پارگی‌های تحلیل‌رونده مرتبط با فرایند پیری بوده و در اثر در هم شکستن الیاف کلاژن تشکیل دهنده‌ی مینیسک ایجاد می‌شوند.
علائم و نشانه‌های پارگی مینیسک
شایع‌ترین نشانه‌های مرتبط با پارگی مینیسک، درد و التهاب در اطراف مفصل زانو است. حساسیت به لمس در محل آسیب‌دیدگی نیز متداول است.
مشکل شایع دیگر در پارگی مینیسک قفل شدن زانو است. قفل شدن زانو از خم و راست شدن کامل زانو جلوگیری کرده و علت آن قرار گرفتن یک تکه غضروف پاره شده در بین مفصل زانو است.
تشخیص پارگی مینیسک
پزشک یا متخصص فیزیوتراپی می‌تواند به منظور تعیین میزان آسیب پارگی مینیسک چند آزمایش انجام دهد. عکس برداری با اشعه ایکس و ام آر آی (MRI) دو آزمایش متداول در این زمینه هستند.
درمان پارگی مینیسک
چندین عامل در نحوه‌ی درمان پارگی مینیسک زانو تاثیر دارند. این عوامل شامل محل پارگی و اندازه‌ی آن و نیز سن شخص، میزان فعالیت و هر گونه مصدومیت مرتبط می‌باشد. در نتیجه روند درمان بصورت موردی برای هر بیمار تعیین می‌گردد.
آسیب‌دیدگی جزئی مینیسک مانند سایر آسیب‌های بافت نرم بوده و باید بر همین اساس درمان شود. این درمان شامل استراحت، استفاده از یخ، فشرده‌سازی، بالا بردن زانو و انجام درمان پزشکی مناسب می‌باشد. نکاتی که در ادامه ذکر می‌شود اهمیت بسیار زیادی دارند.
در ۲۴ تا ۷۲ ساعت بعد از آسیب، باید از هرگونه اعمال گرما بر روی محل آسیب‌دیدگی پرهیز شود. این گرما می‌تواند از طریق لامپ‌های حرارتی، کرم‌های حرارتی، آب گرم، جکوزی و سونا باشد. از حرکت و ماساژ دادن ناحیه‌ی آسیب‌دیده باید اجتناب شود. همچنین از مصرف بیش از حد الکل نیز باید خودداری کرد. تمام این موارد موجب افزایش خون‌ریزی، التهاب و درد می‌شوند. سایر درمان‌ها عبارتند از:
دارو درمانی
مصرف داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند نوروفن و ناپروکسن (Aleve) در صورتی که شخص در خطر خون‌ریزی داخلی و زخم نباشد، می‌تواند به کاهش درد و تورم کمک کند.
ورزش‌درمانی و تمرین
در صورتی که زانو دردناک باشد نباید وزن کامل بدن را روی زانوی آسیب‌دیده انداخت. متخصص طب فیزیکی ممکن است ورزش‌درمانی و تمرین‌هایی را برای تقویت عضلات اطراف زانو پیشنهاد کند. این امر به کاهش درد زانو و افزایش قابلیت تحرک و پایداری زانو کمک می‌کند. همچنین ممکن است از تکنیک‌های ماساژتراپی به منظور کاهش التهاب و خشکی زانو استفاده شود.
الکتروتراپی
الکتروتراپی شامل امواج اولتراسوند، شاک‌ویو تراپی، تحریک الکتریکی عصب از راه پوست (TENS) و تحریک مغناطیسی نیز ممکن است در کاهش التهاب موثر باشد.
لیزر تراپی
لیزر تراپی قسمت اصلی برنامه‌ی درمانی ما می‌باشد. این روش راه حلی بی‌خطر، موثر، غیر تهاجمی و بدون درد را برای زانو درد ناشی از پارگی مینیسک فراهم می‌کند. بیماران واکنش بسیار مناسبی را به این نوع درمان نشان داده و معمولاً متوجه تسکین درد قابل ملاحظه‌ای تنها پس از چند جلسه درمان خواهند شد.
اوزون‌تراپی
اوزون‌تراپی از طریق افزایش مصرف اکسیژن در نواحی موضعی بافت آسیب‌دیده‌ی همبند عمل می‌کند و در نتیجه امکان بهبودی و بازیابی کامل عملکرد زانو را فراهم می‌کند. این روش شامل تزریق مواد مغذی التیام‌بخش و اوزون در داخل یا اطراف رباط‌ها، تاندون‌ها و غضروف در محل اتصال آنها با استخوان می‌باشد. اوزون تزریق شده سبب افزایش جریان خون و مواد مغذی شده و بافت‌ها آنچه که جهت بهبودی نیاز دارند را دریافت می‌کنند.
پی آر پی
درمان با پلاسمای غنی از پلاکت (پی آر پی) فرایند بهبودی را با فراهم کردن غلظت بالاتری از پلاکت‌ها تسریع می‌کند. در این درمان نمونه‌ی کوچکی از خون بیمار در یک سانتریفیوژ قرار داده می‌شود تا پلاکت‌ها از سایر اجزای خون جدا شوند. سپس پی آر پی غلیظ شده به داخل و اطراف ناحیه‌ی آسیب‌دیده تزریق می‌شود که این امر بطور قابل ملاحظه‌ای سبب تقویت روند درمان طبیعی بدن می‌گردد.
بریس
با استفاده از تثبیت‌کننده‌ی زانو که دارای فنرهای قابل انعطاف در طرفین است، می‌توان از آسیب بیشتر مفصل جلوگیری کرد. همچنین در آسیب‌های شدیدتر استفاده از زانوبند لولایی با تکیه‌گاه‌های فلزی محکم که توسط یک لولا به آن متصل شده‌اند موجب محافظت از مفصل در برابر حرکات جانبی می‌شود.
جراحی مینیسک
جراحی همواره برای پارگی مینیسک ضروری نمی‌باشد و در برخی موارد فرد آسیب‌دیده می‌تواند بدون انجام عمل جراحی زندگی کاملاً عادی داشته باشد. در صورتی که انجام عمل جراحی ضروری باشد، دو گزینه وجود دارد: ترمیم مینیسک یا مینیسکتومی.
بعد از جراحی باید برای حداقل سه هفته از عصا استفاده کرد. بهبودی کامل با استفاده از یک برنامه‌ی توانبخشی جامع معمولاً حدود سه تا چهار ماه بطول می‌انجامد و ورزشکاران نیز بعد از حدود شش تا هشت ماه می‌توانند به میادین بازگردند.
پیشگیری از پارگی مینیسک
با اینکه توانایی جهت درمان آسیب مینیسک مهم می‌باشد، اما پیشگیری از عوارض پارگی مینیسک پا باید همواره اولویت اول باشد. بنابراین در ادامه اقداماتی را که می‌توان برای پیشگیری از آسیب مینیسک انجام داد، ارائه می‌شوند.
- گرم کردن مناسب بدن
- پرهیز از انجام فعالیت‌هایی که موجب درد می‌شوند.
- استراحت و ریکاوری بین تمرینات
- متعادل کردن تمرینات
- حرکات کششی
- تقویت عضلات
- استفاده از کفش مناسب
- استفاده از نوارها و بانداژهای مخصوص