تکارتراپی و کاربرد آن در فیزیوتراپی
تکارتراپی یک تکنیک نوین و پیشرفته ی درمانی غیرتهاجمی در فیزیوتراپی است که به تازگی وارد حیطه درمانی ضایعات ورزشی و موسکولواسکلتال شده است.
این تکنیک فیزیوتراپی نماینده ی یک موفقیت انقلابی در درمان غیرجراحی آسیب های استخوانی، مفصلی و بافت های نرم و برخی بیماری های دیگر است.
تکارتراپی یکی از تکنیک های پیشرفته است که بر اساس آخرین یافته های علمی در فیزیوتراپی ابداع شده است.
واژه تکار از Capacitive and Resistive Transfer Energy ساخته شده است و بیانگر تحریک روند ترمیم فیزیولوژیکی و تسریع زمان بازسازی است.
تکار تحت عنوان RF در فیزیوتراپی نیز شناخته میشود.
RF مخفف رادیو فرکانس بوده و بیانگر استفاده از امواج با فرکانس رادیویی در درمان است.
تکار تراپی نوعی دستگاه با امواج رادیو فرکانس (طیف امواج الکترومغناطیسی) است که با دو روش خازنی (Capacitive) و مقاومتی (Resistive) سبب انتقال انرژی در بافت های بدن می شود.
دستگاه تکار در واقع همان دیاترمی است که به صورت هدفمند تر و با عمق نفوذ بیشتر و کنترل شده تر به بافت بدن وارد می شود و مشکلات و احتیاطات استفاده از دستگاه های دیاترمی موج کوتاه را ندارد.
انتقال انرژی در تکار تراپی از طریق ایجاد جریان الکترومغناطیس صورت می گیرد که اگر درست انجام پذیرد موجب بهبودی متفاوت ضایعه در عمق بافت، تحریک جریان لنف و خون، بافت عضلانی، تاندونها، لیگامانها، بافت های همبند و استخوان می شود.
برخورد جریان الکترومغناطیس به بافت ها موجب افزایش کنترل شده حرارت به صورت موضعی در بافت می گردد که باعث بهبود جریان لنفی و پرخونی در بافت و آزاد سازی هورمون های تسکین دهنده درد و ترمیم بافت و کاهش ادم و تورم می شود.
دستگاه تکار موجب تسریع جریان خون بصورت مستقیم از طریق افزایش درجه حرارت موضعی و بصورت غیر مستقیم باعث افزایش اکسیژن در بافتهای تحت درمان شده و سیستم ایمنی بدن را تحریک و تسریع در بهبودی بافت ها می شود.
باید توجه داشت که اثرات گرمایی و غیر گرمایی این روش در خود بافت تولید می شود و در واقع جریان و یا اشعه ای به بافت تابیده نمی شود.
این شیوه حرارت درمانی عمقی یا endogenous thermotherapy بوده که قادر است زمان بازسازی و توانبخشی بیمار را با فعال کردن پروسه های طبیعی فیزیولوژیکی بدن به شدت کاهش دهد.
بسیاری از مولفه های درمانی، توانایی نفوذ به لایه های عمقی بدن را ندارند.
پوست، چربی زیر جلدی، غلاف عضلات و… مانعی در جهت نفوذ امواج و جریانهای مختلف هستند.
اما تکار این قابلیت ویژه را دارد که از سد موانع یاد شده گذر کرده و به عمق بافت هدف برسد.
این ویژگی به بیمار کمک میکند که حتی از شر عمقی ترین مشکلات مفصلی و عضلانی رهایی یابد.
این روش به بیماران کمک می کند که تنها با گذراندن یک جلسه ی درمانی، بهبودی چشمگیری را در وضعیت خود مشاهده کنند و به روند ریکاوری و بهبودی بیمارانی با درد گردن، درد پا، پارگی رباط و سایر آسیب ها و مشکلات کمک می کند.
مکانیزم درمان با تکارتراپی
مکانیزم عملکرد دستگاه تکارتراپی با پایه ریزي فرکانس براي اعصاب و عضلات را (در عمقی بیشتر از هر نوع دستگاه دیگر و فاصله هاي بین دو قطب طولانی تر از هر دستگاه دیگر ) است و نیز داراي خواص کارکردي:
رزونانس مولکول هاي آب و به تبع آن رزونانس مولکول هاي اکسیژن محلول در آب و در نتیجه اکسیژن رسانی بیشتر و ایجاد گرماي عمقی افزایش قطر عروق خونی که در کنار گرماي عمقی سبب خون رسانی در ناحیه مورد درمان می شود.
ارسال پیام هایی براي انقباض و انبساط عضلات به وسیله امواج فرکانس بالاي RF که این امواج توسط عضله فیلتر شده و موج مدوله پیام عضلانی توسط عضله براي انقباض و انبساط جذب می گردد.
دستگاه تکار نوعی مدولاتور پیشرفته بر مبنای ترکیبی از رنج وسیعی از طول موج های رادیو فرکانس و سیگنال های پیام عصبی و پیام های عضله ای می باشد.
تکارتراپی سبب تسکین درد و التهاب ٬ جذب مایعات اضافی تجمع یافته در بدن ٬ درمان شکستگی استخوان ها ٬ مشکلات متابولیسم سلولی ٬ آسیب های اسکلتی عضلانی ٬ پارگی تاندون ها و رباط ها در آسیب های ورزشی میشود.
تکارتراپی اولین بار در آسیب های ورزشی استفاده شد و سپس این روش جدید برای درمان طیف گسترده ای از مشکلات سیستم اسکلتی عضلانی به فیزیوتراپی وارد شده است.
حالت های عملکرد دستگاه تکارتراپی
عملکرد روش خازنی یا Capacitive
در این روش درمان، تمرکز روی بافت های زیر الکترود متحرک می باشد و سبب تحریک بافت های نرم عضلات، لنف و وریدها انجام می شود.
تحریک دیاترمیک انجام شده توسط روش Capacitive با استفاده از الکترود ایزوله با اندازه های متفاوت و متناسب با محل درمان و الکترود خنثی بصورت صحفه بازتاب عمل می کند و اثرات ذکر شده را ایجاد و درمان انجام می پذیرد.
بنابراین با ایجاد نوسات قطبی در بافت های بدن باعث حرارت در بافت می شود که در آسیب های وارده به عضلات و تاندون ها، بیماری های مفصلی و جذب ادم بعد از تروما کاربرد دارد.
در این حالت، گرمای ایجاد شده در درون بدن به عوامل مختلفی بستگی دارد و درک بیمار از شدت گرمای ایجاد شده نیز متفاوت است و ممکن است او تاثیر تکار را صرفا به صورت گرمایی خفیف یا گرمای بسیار تند و سوزاننده در عمق بافتهای خود حس کند.
هنگامی که از الکترودهای خازنی (capacitive) استفاده می شود، قطر الکترودها و سرعت حرکت آنها باید به دقت مدنظر قرار گرفته و به نحو مناسبی تنظیم شود.
با استفاده از میزان انرژی مشابه، استفاده از الکترودهای بزرگتر موجب می شود که گرما به طور تدریجی تر و آرامتری افزایش پیدا کند.
همچنین هرچه قدر حرکت الکترودها سریعتر باشد، بیمار گرمای ایجاد شده را کمتر حس می کند.
بهتر است تا جای ممکن، نسبت به ناحیه ای که قرار است درمان شود، الکترودهای بزرگتری مورد استفاده قرار بگیرند.
بسته به به ناحیه ای که تحت درمان است و میزان نیرویی که شما قصد دارید اعمال کنید، میتوان الکترودها را به طور ثابت روی محل قرار داد و یا آنها را به طور خطی یا مدور حرکت داد.
بسیار مهم است که اغلب الکترودها یا حتی همه ی انها به طور کامل با بدن بیمار در تماس باشند و با تمامی ناهمواری ها و برجستگی ها یا تورفتگی های طبیعی بدن منطبق باشند و حتی با تغییر دادن حالت بدن، الکترودها تغییر حالت بدهند و در تماس کامل با بدن باقی بمانند.
دسته ی دستگاه تکارتراپی که با کمک آن الکترودها نگه داشته می شوند، به نحوی طراحی شده است که درمانگر بتواند به راحتی درمان را انجام دهد و از طرف دیگر انجام درمان برای بیمار نیز خوشایند باشد.
عملکرد روش مقاومتی یا Resistive
دراین روش که عموما بر روی بافت های دارای آب کم و تراکم زیاد انجام می شود جریان بین الکترود متحرک و صفحه بازتاب برقرار می شود باعث تاثیرات بیولوژیکی روی استخوان ها و بافت غضروفی می گردد.
روش Resistive در آسیب های ورزشی، آرتریت و آرتروز، آسیب و شکستگی های استخوان، التهاب کپسول و خار پاشنه استفاده می گردد.
ترکیب کردن روش های دیگری از فیزیوتراپی مانند درمان های دستی (manual therapy) با تکنولوژی تکار تراپی می تواند در درمان آسیب ها و بیماری های سیستم اسکلتی عضلانی بسیار موثر باشد.
کاربرد و فواید تکارتراپی
- زیبایی
- فیتنس
- فیزیوتراپی
- بالاترین قدرت و عمق نفوذ نسبت به سایر دستگاه ها
- افزایش خونرسانی اکسیژن رسانی و دمای عمقی بافت
- لاغری بدون بازگشت
- شبیه ساز کامل فعالیت ورزشی
- عملکرد های موازی دستگاه در منوی فیزیوتراپی
- تسکین دردهای مزمن و دردهای ناشی از آسیب دیدگی های ورزشی
- تحریک و تسریع پروسه بازسازی بافت های آسیب دیده
- مناسب برای استفاده پس از عمل های جراحی ارتوپدی
- تقویت و بازسازی عضلات
- گرما درمانی توسط امواج الکترومغناطیسی
عملکرد های دستگاه تکارتراپی در منوی زیبایی
- بازسازی و جوان سازی پوست
- از بین بردن چین و چروک ها
- برداشتن لک ، جای خال و جوش
- فرم دهی و ماساژ صورت
- لیفتینگ پوست
- رفع سلولیت
عملکرد همزمان و موازی دستگاه در منوی فیتنس
- تحریک و تقویت عضلات
- چربی سوزی
- فرم دهی ، لیفت و بازسازی پوست
- تصحیح خواص کلاژن ها
نکته ي مهم در این درمان عبور انتقال گرما به عمق دلخواه توسط ایجاد یک میدان الکترومغناطیسی است.
در این حالت افزایش ۱۰ الی ۱۵ درجه اي به بافت ها ، کلاژن ها و فیبرها اعمال می شود که باعث می شود دوباره شکل درست بگیرند بافت ها کوتاه تر و قوي تر شده کلاژن فیبرها شکل محکم تري به خود بگیرد که باعث زیبا تر شدن پوست خواهد شد.
نتایج به دست آمده حاکی از کم شدن عمق چین و چروك ها و برطرف شدن آنها و هم چنین بهتر شدن و شکل گرفتن پروسه ي بازسازي کلاژن ها و متعاقبا زیبایی بیشتر است.
امکان درمان سلولیت و نیز یکنواخت کردن و شکل دادن طبیعی بافت چربی این دستگاه با اعمال گرماي عمقی بافت چربی را منعطف و حالت پذیر کرده و با تحریک عضلات پشت بافت هاي چربی باعث ایجاد فشارهاي طبیعی به آن ها و در نهایت شکل گیري دوباره آن ها می شود .
چه آسیب ها و مشکلاتی را می توان با تکارتراپی بهبود داد؟
تکارتراپی می تواند در درمان مشکلات و آسیب های زیر بسیار موثر باشد:
- تسکین درد و التهاب
- جذب مایعات اضافی تجمع یافته در بدن (توسط سیستم لنفاوی)
- درد گردن
- درد مزمن و حاد کمر
- التهاب کپسول مفصلی و خشکی مفاصل
- بورسیت و آسیب های تاندونی
- درمان شکستگی استخوان ها
- مشکلات متابولیسم سلولی
- آسیبهای اسکلتی عضلانی
- پارگی تاندون ها و رباط ها
- کمک به برنامه های توانبخشی
- آسیب روتاتور کاف شانه
- آسیب موسوم به “آرنج تنیس بازان” (درد آرنج)
- آسیب موسوم به “زانوی دوندگان” (درد جلوی زانو)
تکار تراپی قبل و بعد از جراحی
تکار تراپی در فیزیوتراپی قبل و بعد از عمل بسیار موثر است.
تکار تراپی موجب جمع آوری سریع ادم پس از جراحی میشود.
تکار تراپی میتواند سیستم گردش خون و مایعات سطحی را افزایش دهد.
تخلیه سریع مایعات اضافی موجب کاهش ورم، ادم و درد اندام میشود.
همچنین گرمای عمقی تکار در تسهیل پروسه ترمیم و بازسازی پس از عمل بسیار اثرگذار است.
تکار دوره راه اندازی بیمار را کوتاه میکند و بنابراین بیمار با سرعت توانایی از دست رفته خود را بدست می آورد.
عملکرد دستگاه تکار فیزیوتراپی
عملکرد این دستگاه با بکارگیری از فرکانس بسیار بالا در دامنه ۳۰۰ کیلوهرتز تا ۱ مگاهرتز بوده که قادر است بازسازی طبیعی را در بافت زنده تسریع کند.
این میزان از انرژی ساطع شده به بدن کاملا غیر تهاجمی و بدون عوارض جانبی است.
تکار تراپی جریان خون شریانها و انرژی داخل سلولی را افزایش داده، غشای سلول را بالانس کرده و جریان لنف و وریدها را تقویت میکند.
این ویژگی ها همان ملزومات ترمیم و بازسازی در انواع آسیبهای سیستم اسکلتی عضلانی است.
تروما همواره با محدودیت عملکرد و درد همراه است.
درد علاوه بر اینکه موجب رنجش و حس ناخوشایند در بیمار میشود به شدت فعالیت های حرکتی بیمار را محدود میکند.
بیمار به ناچار باید بخش قابل توجهی از حرکات روزانه خود را محدود کند که خود موجب ایجاد ضعف بیشتر عضلانی و بروز مشکلات جدید مفصلی میشود.
RF در فیزیوتراپی با برانگیختن میکروسیرکولیشن و تقویت جریان لنف مواد حاصل از فرسایش بافتی را از محل درد خارج کرده و موجب ورود مواد جدید برای شروع بازسازی در بافت صدمه دیده میشود.
همچنین با اثر بر روی پایانه های آزاد عصبی و بلاک کردن مسیرهای درد از طریق آزادسازی اندورفین درد را درمان میکند.
امواج رادیوفرکانس تکار موجب بازگردانی بالانس غشای گیرنده های عصبی نیز میشود که از این طریق هم درد درمان میشود.
لذا تکار بر روی درد اثر درمان کننده داشته و تنها برای تسکین درد بکار نمیرود.
الکترود فعال در دست فیزیوتراپیست به صورت دستی و معمولا همراه با ماساژ و کمی فشار بر روی بدن هدایت می شود.
الکترود منفعل بر روی ناحیه کمر یا بخشی دورتری از ناحیه تحت درمان قرار داده می شود تا مدار بسته شود.
درمان با تکار تراپی چقدر طول می کشد؟
جلسات تکار تراپی معمولا ۲۰ تا ۴۰ دقیقه طول می کشند و معمولا هفته ای یک تا سه بار قابل انجام هستند اما اینکه برای هر مشکلی چند بار باید توسط تکار تراپی درمان را انجام داد بستگی به نیازها و شرایط بیمار دارد و توسط فیزیوتراپیست مجرب در این زمینه مشخص می شود.
در صورت ضرورت، می توان تکار تراپی را به طور روزانه هم انجام داد.
تکار تراپی برای چه کسانی مناسب است؟
اگرچه این درمان بیشتر توسط ورزشکاران و زنان به کار می رود، برای این که مطمئن شوید این درمان مناسب شما است یا خیر، بهتر است با فیزیوتراپیست خود مشورت کنید.
درمان با تکار تراپی چه عوارضی دارد؟
تکار تراپی از جریان برق استفاده می کند اما به هیچ وجه خطرناک نیست.
این دستگاه گرمای خوشایندی را در بافت تحت درمان پخش می کند.
فیزیوتراپیست از بیمار در طی درمان درباره حسی که دارد سوال خواهد کرد و مانع هرگونه ناراحتی وی خواهد شد.
تکار تراپی درمانی لذت بخش و آرامش دهنده است.
برای اطمینان از ایمنی بیمار، با تکار تراپی می توان امپدانس الکتریکی را به طور دینامیک کنترل کرد که تنظیم کننده قدرت دستگاه در طی درمان بر طبق شرایط لحظه ای بافت تحت درمان است که منجر به گرما بخشی ایمن و یکنواخت ناحیه تحت درمان می شود.
آیا نتیجه درمان با تکار تراپی دائمی است؟
هر بیمار و هر نوع بیماری با دیگری متفاوت است. تکار تراپی موجب درمان فوری وبا دوام بالا، در بیماران می شود. پایدار ماندن نتیجه بستگی به شرایط بیمار دارد و همچنین این مورد که آیا بیماران به توصیه ها و تمرینات داده شده توسط فیزیوتراپیست عمل می کنند یا خیر.
آیا درمان با تکار تراپی دردناک است؟
خیر، درمان با تکار تراپی دردی ندارد. بلکه کاملا برعکس است، بیماران فورا حس جریان گرما را در ناحیه تحت درمان حس می کنند که حس خوشایندی دارد.
چقدر طول می کشد تا بتوان نتیجه درمان با تکار تراپی را مشاهده کرد؟
یکی از مزیت های تکار تراپی این مورد است که نتیجه آن، فوری و آنی است. درست چند لحظه بعد از شروع درمان می توان متوجه تغییر شد. البته با پایان درمان، حس بهبود تمام نمی شود و ادامه دار است.